142 : Namur - Ramillies - Tienen
Ligne 142 Namur - Ramillies - Tienen : cette branche de la croix de Hesbaye fut mise en service par les chemins de fer de Tamines à Landen en 1867 entre Tienen et Ramillies, et en 1869 entre Ramillies et Namur, suite à des problèmes d'utilisation des voies avec la Grande Compagnie du Luxembourg. Cet axe repris par l'Etat en 1871 était une ligne principalement utilisée pour les productions agricoles de la région (betteraves...) et possédait de nombreux raccordements industriels. Le transport routier aura raison de cette ligne qui fermera entre 1960 et 1962 pour les voyageurs, entre 1968 et 1988 pour les marchandises. Actuellement, l'axe est quasi intégralement transformé en piste cyclable et permet de découvrir de magnifiques paysages hesbignons.
Lijn 142 Namur - Ramillies - Tienen : dit "haspengouwse kruis" as werd door de "Chemins de fer de Tamines à Landen" in 1867 tussen Tienen en Ramillies en in 1869 tussen Ramillies en Namen in dienst gesteld, na problemen met het gebruik van het Grande Compagnie du Luxembourg spoor. Dit in 1871 door de staat overgenomene lijn was voornamelijk voor het vervoer van de lokale landbouwsproducten (suikerbieten...) gebruikt en werd door taalrijke industriële bijsporen doorgekruist. Wegens het aangenomene wegvervoer verloor deze lijn succes in de jaren 1950. Dit as werd voor personenverkeer tussen 1960 en 1962 en voor goederenverkeer tussen 1968 en 1988 gesloten . Vandaag wordt het as bijna volledig in een fietspad omgevormd en over dit pad kan men de mooie haspengouwse landschappen bewonderen.
Point de départ / Startpunt : Namur
La gare de Namur dans toute sa splendeur
Het station Namur in zijn volledige pracht
En partant de l'entrée principale de la gare, il va falloir la traverser. La piste débute effectivement du côté du boulevard du Nord. En sortant du bâtiment, partir vers la gauche, la piste cyclable commence un peu plus loin. Elle descend vers la voie ferrée, la longe un peu, traverse la route qu'elle longe, et bifurque vers la droite, où un bout de voie s'arrête à un butoir. C'est tout ce qui reste de la ligne 142 à Namur.
Begint men aan de hoofdingang van het station, moet men het station doorgaan. Het fietspad begint inderdaad aan de andere kant, vanaf Boulevard du Nord. Nadat men uit het gebouw uitgegaan is, moet men naar links gaan, dan begint het fietspad een beetje verder. Het fietspad gaat langs het huidige spoorweg, gaat over een straat door, nadat volgt het een spoorweg, die snel tot einde komt. Dit kleijn stukje spoorweg is het overblijfsel van de lijn 142 in Namur.
A gauche la ligne 161, à droite la 142...
Links, de lijn 161, rechts, de lijn 142...
A cet endroit, le rail cède définitivement la place à la piste cyclable
Hier verdwijnt het spoor definitief, het fietspad gaat verder
A peine un peu plus loin, un accès à la piste provient de Saint-Servais. Cette branche était également une voie ferrée, menant à l'ancienne gare de marchandises de Saint-Servais.
Al een beetje verder vindt men een toegang aan het fietspad vanaf het dorp Saint-Servais. Vroeger was deze vertakking ook een spoorweg, die het goederenstation Saint-Servais bediende.
Cet embranchement en était également un du temps des voies ferrées
Deze weg was al een vertakking in de spoorwegstijden.
L'emplacement de l'ancienne gare de Saint-Servais, plus du tout à vocation ferroviaire
Hier stond vroeger het station Saint-Servais. De site heeft geen spoorwegskarakter meer.
Et c'est parti pour 9 kilomètres de pente douce. Quelques signaux sont encore présents ça et là, en montant, sans vraiment s'en rendre compte, on dépasse le site de l'ancien point d'arrêt de Frizet.
Hier begint men met een 9 kilometer lange helling. Enkele signalen vindt men nog langs de lijn. Verder gaan we over het oude haltepunt Frizet zonder het te bemerken.
La piste cyclable à Saint-Marc, plusieurs signaux sont visibles. Au fond de la photo, Frizet.
Het fietspad in Saint-Marc, meerdere signalen zijn nog hier aanwezig. Aan de achterkant van de foto lag vroeger de halte Frizet.
La montée se poursuit, la ligne grimpe soit à flanc de coteau, soit en plein coeur d'une tranchée. Sur cette section, de nouvelles bornes indiquent au promeneur qu'à cet endroit se trouvait telle borne kilométrique. On voit défiler les kilomètres... 43, 42, 41, 40, 39 kilomètres de Tienen, point de départ de la ligne.
Geklemd wordt er verder. We gaan verder of langs een heuvel, of in een geul. Langs het pad vindt men verschillende palen, die de wandelaar het verleden van het pietspad laten herinneren. Zo ziet men de palen met km 43, 42, 41, 40, 39 enz. Zo raad men dat het startpunt van lijn 142 Tienen was.
dans la montée, direction Vedrin
in de helling, richting Vedrin
La gare de Vedrin se présente à nous. Le bâtiment est magnifiquement restauré dans son aspect de gare. Il ne manque que les voies et un quai à rajouter au site pour lui rendre une splendeur ferroviaire.
Verder komt men aan in het voormalige station Vedrin. Het gebouw bestaat nog en werd in zijn volledige pracht gerestaureerd. Er ontbreekt alleen maar het spoor en de perrons, en we kunnen ons eenvoudig in een spoorwegssfeer voorbeelden.
Vedrin
La montée continue. La piste s'élargit après un moment. Ici se dressait l'ancien point d'arrêt de Daussoulx. La tranchée s'efface et la campagne hesbignonne commence à se dessiner. Daussoulx est aussi un noeud autoroutier bien connu. Nous franchissons successivement la E411, puis la E42. Des bornes SNCB délimitant le site de la ligne existent encore sous le pont de la E42.
Er wordt nog verder geklemd. Het fietspad wordt breeder na een tijdje. Daar stond vroeger het haltepunt Daussoulx. Hier begint men de haspengouwse landschap te ontdekken. Daussoulx is ook voor zijn autosnelwegwisseling beroemd. Men gaat dus op het fietspad onder allebei autosnelwegen : ten eerste onder de E411 en nadat de E42. NMBS-palen bestaan nog onder de E42-brug.
Passage sous l'autoroute. Ici la E411
Doorgang onder het autosnelweg. Hier onder de E411
L'ancienne gare de Cognelée apparaît ensuite. La propriété a envahi une partie du site, mais la piste la contourne aisément.
Het oude station Cognelée is het volgende langs het pad. Het huidige eigendom wordt vandaag op een deel van het oude spoor gebouwd, maar men kan op het fietspad zonder probleem verder gaan.
Cognelée
En quittant le site de la gare, une maison de garde, annonçant la gare de Cognelée, se présente à droite. On peut encore facilement s'imaginer ce bâtiment dans un contexte ferroviaire.
Nadat men het station Cognelée verlaat, vindt men een wachthuisje aan het rechterkant. Men kan zich noch eenvoudig dit gebouw in de spoorwegstijden voorbelden.
Habitation privée, ancienne maison de garde à Cognelée
Private woning, vormalige wachtshuisje in Cognelée
La piste continue en ligne droite, dans la campagne hesbignonne. On dépasse le site du point d'arrêt de Waret-la-Chaussée sans s'en rendre compte. Rien de particulier à signaler avant la gare de Leuze-Longchamps, superbement restaurée. Un wagon de marchandises se trouve à côté du bâtiment.
Men gaat altijd rechtstreeks verder in het haspengouwse platteland op het fietspad. We gaan over de site van het oude halte Waret-la-Chaussée zonder het te bemerken. Niets bijzonders te melden voor het station Leuze-Longchamps, waarvan het gebouw fantastisch gerestaureerd werd. Een goederenwagen staat naast het gebouw.
Leuze-Longchamps, et son wagon de marchandises dans le fond
Leuze-Longchamps en zijn goederenwagen..
La piste arrive ensuite sur la râperie de Longchamps. Le site de la voie ferrée fait partie de la râperie et de ses bassins de décantation, il faut donc la contourner. Nous empruntons l'artère latérale à la râperie qui nous fait rejoindre la N912 par laquelle nous regagnons le site de la ligne un peu plus loin.
We gaan verder op het fietspad tot de rasperij van Longchamps. Het oude spoorweg maak nu deel uit van de rasperij en zijn bezinkingsbassin. Men moet het dus omtrekken. We gaan over de straat langs de rasperij, die ons tot de N912 brengt. Over de N912 komt men een beetje verder terug op de site van de lijn.
La piste tourne à gauche, la voie allait tout droit.
Het fietspad gaat naar links, het spoorweg ging vroeger rechtstreeks.
De l'autre côté de la râperie, retour dans l'axe de la voie. Eghezée est derrière nous sur la photo
Aan de andere kant van de rasperij, komt men terug op het spoorweg. Achter ons op de foto ligt Eghezée.
Une traversée sécurisée de la N912 nous fait encore dévier légèrement de l'axe de la voie, mais on le retrouve immédiatement après pour mettre le cap vers l'ancienne gare d'Eghezée. L'académie d'Eghezée a pris possession des lieux, le bâtiment est magnifiquement restauré et l'ambiance ferroviaire encore présente. Même l'arrêt de bus s'appelle encore "Passage à niveau". A part des voies, que demander de plus ?
Met een gerustgestelde oversteking van de N912 verlaat men nog een beetje het oude spoorweg, maar men vindt het weer snel om verder richting het oude station Eghezée te kunnen gaan. "L'académie d'Eghezée" is nu eigenaar van het oude station. Het gebouw is heel mooi gerestaureerd en men kan nog een spoorwegssfeer hier vinden. Ook de naaste bushalte wordt "Passage à Niveau" (Overweg) genoemd. Behalve het spoor, wat kan men nog vragen om een spoorwegssfeer te vinden ?
Le bâtiment d'Eghezée, côté rue
Het gebouw van het voormalige station Eghezée, stratenzijde
La campagne hesbignonne reste toujours bien présente au delà d'Eghezée et la piste aborde une légère montée. Derrière un buisson se cache la gare de Noville-Taviers, pas évidente à fixer sur pellicule. D'ici partait avant la Première Guerre mondiale un chemin de fer à voie étroite vers Ambresin. Mise au gabarit SNCV après celle-ci, elle fut cependant équipée de 3 files de rails pour faciliter le transport de betteraves vers la ligne 142. Le transport par rails fut supprimé sur cette ligne en 1958.
Het haspengouwse platteland is nog na Eghezée weer te bewonderen, en er wordt nadat weer licht geklemd. Achter een struik bevindt zich het station Noville-Taviers, die niet eenvoudig is zo te fotograferen. Daar was ook voor het eerste wereldoorlog het eindpunt van een smalspoorweg richting Ambresin. Na dit oorlog werd het spoor met de NMVB afmetingen weer gebouwd, met een derde rail om het vervoer van suikerbieten naar lijn 142 te vereenvoudigen. Het spoorwegvervoer werd op dit lijn in 1958 afgeschaft.
Noville-Taviers
La montée s'arrête, la piste reprend une légère descente. A notre gauche arrive une autre piste cyclable. Il s'agit de la ligne 147 qui reliait Gembloux à Landen, et croisait notre ligne 142 à Ramillies. La ligne 147 sera traitée ultérieurement.
Nadat wordt het niet meer geklemd, maar gedaald. Links ziet men een andere fietspad, die op de oude lijn 147 gebouwd werd. Vroeger was deze lijn een verbinding tussen Gembloux en Landen, en Ramillies was een overstapstation met onze lijn 142. Lijn 147 zal later voorgesteld worden.
Ramillies, la bifurcation des lignes 142 et 147 en direction de Namur et de Gembloux
Ramillies, de vertakking tussen lijnen 142 en 147 richting Namur en Gembloux.
Le site de la Gare de Ramillies se trouve face à nous. La piste s'écarte de l'axe de la ligne pour franchir le site de la gare sur l'ancien peigne de triage de la gare. Ca nous donne une idée de l'importance de ce point de correspondance dans le temps. Le bâtiment de la gare abrite aujourd'hui un supermarché. A la sortie de la gare, le vieux pont route au dessus de la voie, du temps du chemin de fer, existe toujours
De site van het station Ramillies bevindt zich voor ons. Men verlaat plots het as van de lijn om over de oude sorteersporen te doorgaan. Zo krijgt men een perfecte idee over hoe belangrijk dit overstappunt in het verleden was. In het gebouw van het station bevindt zich vandaag een supermarkt. Na het station vindt men nog het oude brug over het spoorweg, die in de spoorwegstijden gebouwd werd.
Ramillies,la gare
Ramillies, het station
Ramillies,le pont
Ramillies, het brug
Juste après avoir quitté Ramillies, le talus de la ligne 147 s'éloigne au loin à notre droite. La ligne 147 file vers Landen.
Nadat we Ramillies verlieten, ziet men het talud van lijn 147 naar het verte verdwijnen. Lijn 147 ging doorstreeks naar Landen.
ici se trouvait la bifurcation de la ligne 147 vers Landen
hier was het de vertakking met lijn 147 naar Landen.
La piste cyclable se remet à descendre. Nous franchissons encore un vieux pont, dont la voûte noire trahit le passé ferroviaire. Un peu plus loin, la gare d'Hédenge apparaît.
Verder daalt men weer. We gaan nog onder een oude brug met een zwart gewelf, die een getuige van het spoorwegsverleden van de site is. Nog verder vindt men het station Hédenge.
cap sur Hédenge, toujours tout droit
richting Hédenge, altijd rechtsstreeks.
Hédenge
Le profil campagnard s'aplanit de plus en plus en se rapprochant de Jodoigne. Nous passons encore à côté d'un signal ferroviaire devenu bien bancal depuis le temps. Plus loin encore, dans les taillis, la borne kilométrique 17 d'origine penche de plus en plus. Un témoin du passé encore bien vivace. Encore 17 kilomètres avant Tienen.
Men gaat over steeds vlakkere landschappen, als men zich van Jodoigne nadert. Men vindt nog een oude spoorwegssignaal, die nu heel mank is, en nog verder vindt men in de struiken het oude kilometerpaal 17, die ook steeds hellender wordt. Het is een nog bestaande getuige van het verleden. Nog 17 km voor Tienen.
un vieux signal se dresse encore fièrement le long de la ligne, entre Hédenge et Huppaye.
een oude paneel staat nog langs de lijn, tussen Hédenge en Huppaye
la borne kilométrique 17
het kilometerpaal 17
La piste continue à descendre. Nous arrivons ensuite sur le site de la gare d'Huppaye, dont le bâtiment est devenu une habitation privée. Le nom de la gare est encore lisible sur le bâtiment
Men daalt verder. We komen nadat aan op de site van het station Huppaye. Het gebouw is nu een privaat eigendom. De stationsnaam is nog altijd op het gebouw leesbaar.
Huppaye
La ligne s'engouffre dans un bois. Nous arrivons sur l'entité de Jodoigne. La piste devient alors un parcours de santé, où différents exercices physiques sont proposés aux sportifs. Après quelques virages, nous débouchons sur la chaussée de Hannut. Un peu plus loin se trouvait le site de la gare, dont le bâtiment a disparu. Un bâtiment existe toujours au delà, la gare SNCV de Jodoigne. Ce bâtiment se trouve actuellement sur le site du dépôt TEC de Jodoigne.
Men komt nadat in een bos. We zijn nu in de entiteit van Jodoigne. Hier wordt het fietspad een fitness parcours, waar verschillende oefeningen voor de sportieven aangeboden werden. Na enkele bochten komt men op het Chaussée de Hannut. Een beetje verder bevand zich de site van het station Jodoigne. Hier is het gebouw verdwenen. Een gebouw bestaat nog verder, namelijk het oude NMVB-station van Jodoigne. Dit gebouw bevindt zich vandaag in de site van het TEC stelplaats van Jodoigne.
le site de la gare de Jodoigne. Actuellement, un supermarché et une gare d'autobus.
De site van het station Jodoigne. Vandaag vindt men hier een supermarkt en een busstation.
l'ancienne gare SNCV de Jodoigne, sur le site du dépôt TEC
het voormalige NMVB-station Jodoigne, nu op de site van het TEC stelplaats.
A peine un peu plus loin se présente la traversée de la N29. Celle-ci a également été sécurisée. Un bâtiment de garde existe toujours.
Een beetje verder moet men de N29 oversteken. Hier werd de oversteking ook gerustgesteld. Een wachthuisje bestaat nog daar vandaag.
Jodoigne, le long de la N29
Jodoigne, langs de N29
La piste poursuit son chemin. La gare de Saint-Jean-Geest est à présent complètement séparée de l'ancienne voie et quasi impossible à immortaliser.
Men gaat verder naar Tienen. Verder vindt men het oude station Saint-Jean-Geest, die volledig van het oude spoor geschieden werd. Het gebouw is vandaag bijna onmogelijk vanuit het fietspad te fotograferen.
Saint-Jean-Geest
En direction de Zétrud-Lumay, encore une ancienne maison de garde se montre à nous. Elle protégeait le passage à niveau 14. Ensuite, plus rien à signaler avant la gare de Zétrud-Lumay, encore superbe.
Richting Zétrud-Lumay, vindt men nog een wachtshuisje langs het fietspad. Hier werd het overweg 14 beschermd. Nadat is er niets voor het station Zétrud-Lumay te vermelden. Dit station ist nog prachtig.
le poste de garde n°14, à Saint-Jean-Geest
Het wachtshuisje nr 14 te Saint-Jean-Geest.
Zétrud-Lumay. Le nom de la gare disparaît avec le temps
Zétrud-Lumay. De stationsnaam verdwijnt met de tijd
La piste continue de suivre le tracé de la ligne et entre en Brabant Flamand, à Hoegaarden. Une dernière maison de garde se présente sur le côté, près de différents étangs où la pêche est pratiquée. Nous butons ensuite sur la N221 où la piste s'arrête. Le bâtiment de la gare d'Hoegaarden a disparu.
Men volgt steeds het fietspad en men komt in het Vlaams Brabant binnen... We zijn in Hoegaarden. Een laatste wachtshuis ziet men aan de kant van het fietspad, naast verschillende vijvers waar het gevist wordt. Men blijft op dit fietspad tot zijn einde, aan de N221. Het gebouw van het station Hoegaarden is verdwenen.
Une maison de garde, sur la frontière linguistique
Een wachtshuisje, op de taalgrens
Hoegaarden. Une nouvelle construction se dresse sur le site de l'ancienne voie.
Hoegaarden, een nieuwe gebouw wordt op de site van het oude spoorweg gebouwd.
Nous passons ici de la piste goudronnée à un chemin dallé. Ce chemin contourne le site de l'ancienne gare d'Hoegaarden et retrouve l'axe de la voie au delà. Plus une seule trace ferroviaire n'existe à partir de ce point.
Van een geasfalteerde fietspad gaat men op een bevloerde weg verder. Op dit weg omtrekt men de site van het oude station en men gaat opnieuw op de as van de lijn verder. Geen enkele spoorwegsspoor is vanaf hier te vinden.
Au delà d'Hoegaarden, vers Tienen
Na Hoegaarden, richting Tienen
Une route de campagne se joint au chemin dallé pour franchir l'autoroute E40. Ce passage sous l'autoroute était prévu à l'origine pour la ligne 142, mais n'a jamais vu passer un train. Juste après ce passage, le talus continue vers Bost et Tienen, sans le moindre aménagement. Au loin, on aperçoit la N29, dont l'élargissement est à l'origine de la suppression de la voie entre Tienen et Hoegaarden.
Na het bevloerde weg komt men op een landbouwstraat, en verden gaat men onder het autosnelweg E40. Deze ondergang onder het autosnelweg werd in het begin voor de lijn 142 gebouwd, maar geen trein is in deze ondergang doorgereden. Na de overgang vindt men het talud terug, die men verder naar Bost en Tienen ziet verdwijnen, maar er ligt geen weg erop. In het verte vindt men de N29, die door zijn uitbreiding de oorzaak van de verkeersopheffing op de lijn 142 tussen Tienen en Hoegaarden is.
le passage de la ligne 142 sous l'autoroute auquel s'est ajouté le passage sous la LGV2 avec le temps.
De ondergang van lijn 142 onder het autosnelweg, met de ondergang onder de HSL2, die met de tijd toegevoegd werd.
le talus, sans le moindre chemin, continue vers la N29 et Bost
het talud zonder pad naar N29 en Bost.
Il y a plusieurs possibilités de rejoindre Tienen, dont celle de suivre la Haspengouw Route qui passe au même endroit. Nous traversons la N29, le hameau de Bost et débouchons sur la N64 qui nous conduit à Tienen. Pour trouver la gare, il suffit de suivre les indications
Vanaf hier zijn er verschillende mogelijkheden naar Tienen te gaan, ondertussen de mogelijkheid de Haspengouw Route te volgen. We oversteken de N29, het dorpje Bost en komen op de N64, die ons naar Tienen brengt. Om het station te kunnen vinden moet men de indicaties volgen.
Tienen Station, nous sommes arrivés au bout de la ligne
Tienen Station. We zijn aan het einde van de lijn aangekomen
Ne manquez pas non plus le magnifique ouvrage consacré aux deux lignes de la Croix de Hesbaye : "La Croix de Hesbaye, histoire des lignes de chemin de fer 142 et 147", par Alain Bauwin et Didier Funken.
Un peu plus de 45 kilomètres couverts, toujours pas fatigués ? Retournez donc au menu ;)
Een beetje meer dan 45 kilometer heeft men gereden, ben je nog fit ? Ga maar terug aan het menu ;)
retour au menu chemins du rail / terug aan menu Spoorweg