163 : Libramont - Bastogne - Gouvy - St-Vith
Bastogne-Sud, octobre 2004 / Bastogne-Sud, oktober 2004
Ligne 163 Libramont - Bastogne - Gouvy - St-Vith : voilà une ligne dont l'histoire fut hétéroclite. La première section mise en service fut Libramont - Bastogne, par la Grande Compagnie du Luxembourg, en 1869. La voie, à l'époque, n'était qu'une simple connexion de Bastogne à l'axe Namur - Luxembourg. La ligne fut prolongée vers Limerlé en 1884 et vers Gouvy en 1885, permettant le raccordement avec l'axe Trois-Ponts - Luxembourg. La situation de cet axe inspira les Allemands pendant la Première Guerre Mondiale qui en firent leur axe principal de ravitaillement en la raccordant d'une part à la France (ligne 163a en cours de construction avant la guerre, cf. ligne 163a, encore à développer) et d'autre part à la Vennbahn (ligne 48, encore à développer) et au réseau allemand, en prolongeant la ligne vers Sankt-Vith en 1915 et en mettant la ligne intégralement à double voie. Au lendemain de la guerre, la cession de la Vennbahn à la Belgique entraîna une diminution du trafic sur cet axe, ainsi que sur ses raccordements. La ligne fut donc remise intégralement à voie unique dans les années 1930. Pendant la Seconde Guerre mondiale, l'axe trouva à nouveau une utilisation intensive par l'armée allemande. Le bombardement de Sankt-Vith en 1944 changea la configuration de l'axe, orienté uniquement vers Lommersweiler par la suite. La région était couverte par un nombre d'axe ferroviaires trop important pour la densité du transport qui était nécessaire à cette région. La section Gouvy - Sankt-Vith fut donc fermée au transport de voyageurs en 1952, et au transport de marchandises, qui était maintenu entre Gouvy et Maldingen, en 1963. Le reste de la ligne ne fut pas épargné par le manque de rentabilité. Le plan IC-IR de 1984 sonna le glas de la section Bastogne-Sud - Gouvy (même si la section Bastogne-Sud - Bastogne-Nord sera réactivée encore quelques années) et de toutes les gares entre Libramont et Bastogne. La section vers Gouvy fut définitivement fermée en 1991, le reste de la voie verra son dernier train circuler en 1993, année où "le trafic ferroviaire est temporairement suspendu". Depuis, les voies sont à l'abandon sur la section Libramont - Bastogne, dans l'attente d'un futur pour le moins incertain.
Lijn 163 Libramont - Bastogne - Gouvy - St-Vith : deze lijn is een goed voorbeeld van een lijn met een wisselende geschiedenis. De eerste sectie werd door de Grande Compagnie du Luxembourg tussen Libramont en Bastogne in 1869 geopend. In deze tijden bestond de lijn alleen in een verbinding van Bastogne tot de as Namur - Luxembourg. De lijn werd in 1884 naar Limerlé en in 1885 naar Gouvy verlengd, zo werd ze aan de as Trois-Ponts - Luxembourg ook verbindt. De Duitsen worden door de situatie van deze lijn tijdens de Eerste Wereldoorlog geïnteresseerd en maakten ervan hun hoofdlijn om de leger te bevoorraden met een verbinding naar Frankrijk (lijn 163a die voor het oorlog in aanleg was, cf. lijn 163a (moet nog uiteengezet werden)) en naar de Vennbahn (lijn 48, die nog uiteengezet werden moet) en het duiste spoorwegnet door een verlenging van de lijn naar Sankt-Vith in 1915 en de verdubbeling van het spoor. Na het oorlog werd de Vennbahn aan België overgedraagd en later nam het verkeer op deze lijn en alle zijn verbindingen af. In de jaren 1930 werd de lijn volledig op enkelspoor weer gebracht. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de lijn opnieuw intensief door de duitse leger gebruikt. De bomaanslag op Sankt-Vith veroorzakte een andere configuratie aan deze lijn: de treinen konden nadat alleen naar Lommersweiler rijden. Het regio had te veel spoorlijnen tegenover de ware vervoersnood. Dus werd de sectie Gouvy - Sankt-Vith in 1952 voor reizigersverkeer en in 1963 op de overblevende sectie Gouvy - Maldingen voor goederenverkeer gesloten. Op het overblijfsel van de lijn waren er nog verdere gebrek aan rentabiliteit. Met de IC-IR plan van 1984 werd de sectie Bastogne-Sud - Gouvy (hoewel de sectie Bastogne-Sud - Bastogne-Nord nog enkele jaren later weer in dienst gebracht werd) en alle stations tussen Libramont en Bastogne gesloten. De sectie naar Gouvy werd in 1991 definitief gesloten en een trein werd op de laatste sectie in 1993 voor de laatste keer rijden, wanneer "het treinverkeer tijdelijk afgeschaft werd". Sinds dit periode blijft het spoor tussen Libramont en Bastogne liggen, met een onzekere toekomst.
Point de départ / Startpunt : Libramont
La section Libramont - Bastogne n'entre pas dans le cadre de ce sujet.
De sectie Libramont - Bastogne wordt niet deel van deze subject.
La section Bastogne-Sud - Bastogne-Nord doit encore être développée.
De sectie Bastogne-Sud - Bastogne-Nord moet nog uiteengezet werden
La section Bastogne-Nord - Gouvy est en attente de conversion du site
De sectie Bastogne-Nord - Gouvy moet nog omgevormd werden
La section Gouvy - Neundorf doit encore être développée, selon les possibilités sur le terrain
De sectie Gouvy - Neundorf moet nog volgens de mogelijkheden op de grond uiteengezet werden.
Le viaduc de Neundorf / Het viaduct van Neundorf
Au détour d'un virage de la route de Sankt-Vith à Crombach, cet ouvrage s'offre à nous. Jusqu'en 1952, des trains circulaient sur ce pont.
Na een bocht op de baan tussen Sankt-Vith en Crombach vindt men plots deze werk. Tot 1952 reden er treinen op dit brug.
Avec les viaducs de Maldingen et de Crombach, le viaduc de Neundorf est une des traces bien visibles de nos jours de la section Gouvy - St-Vith de la ligne 163. Ce pont est accessible d'un côté par la Neundorfer Strasse, de l'autre par l'eglise de Neundorf. Le site accueille un chemin de croix.
Met de viaducten van Maldingen en Crombach is het viaduct van Neundorf een van de meest belangrijkste overblijfsel van de sectie Gouvy - St-Vith. Deze brug is eenerzijds vanaf Neundorfer Strasse, andererzijds vanaf de kerk van Neundorf toegangelijk. Op de site van de lijn vindt men een kruisweg.
Sur le pont, on devine immédiatement que la ligne était à double voie tout un temps, les rambardes ont disparu, le parcours au delà est garni de sapins. A gauche, l'église de Neundorf.
Op de brug kan men direct raden dat de lijn eens dubbelsporig was. De relingen zijn verdwenen, de weg gaat langs 2 sparrenreeksen. Links ziet men de kerk van Neundorf.
La piste ne va pas au delà de la Neundorfer Strasse. Au delà, le talus s'enfonce dans le décor et disparait au pied de la E42. Au delà, ce fut la bifurcation de Mailust et St-Vith.
Het pad gaat niet verder dan de Neundorfer Strasse. Verder ziet men nog het talud die voor het autosnelweg E42 verdwijnt. Nadat was er de vertakking Mailust en St-Vith.
sur le viaduc, en direction de Sankt-Vith
op het viaduct, richting Sankt-Vith
A gauche, le talus ferroviaire continue, à droite, le chemin redescend vers la Neundorfer Strasse.
Naar links vindt men de oude spoorwegberm verder, naar rechts het pad naar Neundorfer Strasse.
retour au menu chemins du rail / terug aan menu Spoorweg