61 : Aalst - Londerzeel - Antwerpen

 

 

 

 

Ligne 61 Aalst - Londerzeel - Antwerpen : Cette ligne portant le doux sobriquet de "Leireken" (dont l'origine est probablement le nom d'un machiniste se prénommant Valère, à qui on a donné un surnom, prononcé avec l'accent local) était incluse au départ dans un vaste projet de ligne à vocation de transport de marchandises devant relier Anvers à Douai. Ce projet ne se concrétisera pas intégralement, mais cette section a vu le jour. Ouverte en 1875 entre Mortsel / Kontich et Boom, en 1878 entre Londerzeel et Opwijk, en 1879 entre Opwijk et Aalst, et en 1881 entre Londerzeel et Boom. Le trafic marchandises y connut ses heures de gloire, et la voie fut doublée sur une brève section, du côté de Boom. La première section de cette ligne à voir disparaître le transport de voyageurs fut la jonction entre Mortsel et Kontich, suite aux travaux d'électrification de l'axe Bruxelles - Anvers. Les trains seront déviés à ce moment vers Antwerpen-Zuid, soit par la ligne 25a, soit par la ligne 52 (axe actuel entre Anvers et Boom). Kontich - Boom fut démontée au lendemain de la Seconde Guerre mondiale, tous les trains venant de Boom sont à présent obligés de suivre l'axe actuel. Willebroek - Londerzeel fut fermée à la même époque. Le reste de la ligne fut fermé aux voyageurs par étapes, durant les années 1950, et le transport de marchandises y subsista plus longtemps, le dernier convoi ayant circulé entre Aalst et Opwijk en 1976. La voie de la ligne est intégralement déposée, excepté entre Boom et Willebroek, où elle est hors service. Le reste de la ligne accueille actuellement d'autres voiries: un chemin du rail entre Aalst et Londerzeel, rien entre Londerzeel et Willebroek, une voie entre Willebroek et Boom, l'autoroute A12, la Acacialaan et la Spoorweglaan entre Boom et Reet, et la N171 entre Reet et Mortsel.

Lijn 61 Aalst - Londerzeel - Antwerpen: Deze door het publikum gedoofde "Leireken" lijn (Leireken komt misschien van een machinist af, die Valère heette) was in het begin in een reuze project ingesloten : een grote goederenlijn tussen Antwerpen en Douai. Dit project kam niet volledig aan het licht, maar deze lijn wel. Ze werd in 1875 tussen Mortsel / Kontich en Boom, in 1878 tussen Londerzeel en Opwijk, in 1879 tussen Opwijk en Aalst en in 1881 tussen Londerzeel en Boom geopend. Het goederenverkeer had succes op deze lijn en het spoor werd op een korte sectie verdubbeld, naast Boom. De Mortsel - Kontich verbinding was de eerste geslotene deel van deze lijn, wegens de elektrificatiewerken van de lijn Brussel - Antwerpen. De treinen werden aan dit periode naar Antwerpen Zuid over lijn 25a of over lijn 52 (huidige as tussen Antwerpen en Boom) omgeleden. De Kontich - Boom verbinding werd na de tweede Wereldoorlog opgebroken, alle treinen uit boom moeten dus over de lijn 52 rijden om in Antwerpen aan te komen. De Willebroek - Londerzeel as werd ook in dezelfde periode gesloten. Het overblijfsel van de lijn werd in de jaren 1950 stapsgewijs gesloten, en het goederenverkeer bestond een langere tijd. De laatste goederentrein reed in 1976 tussen Aalst en Opwijk. Behalve een deel buiten dienst tussen Boom en Willebroek is vandaag de lijn volledig opgebroken. Andere wegen bestaan nu op de lijn : een fietspad tussen Aalst en Londerzeel, niets tussen Londerzeel en Willebroek, een spoor tussen Willebroek en Boom, de autosnelweg A12, de Acacialaan en de Spoorweglaan tussen Boom en Reet, en de N171 tussen Reet en Mortsel.

 

Point de départ / Startpunt : Aalst

 

Le bâtiment de la gare d'Aalst, point de départ de la ligne 61

Het gebouw van het station Aalst, startpunt van lijn 61

 

De la gare d'Aalst au début de la piste, il n'est pas possible d'emprunter le parcours de la voie ferrée. Comment s'y rend-t-on ? Suivez-moi ;)

A partir de la gare, partir vers la droite, où se situe le terminus des lignes venant de Bruxelles. Arrivé sur une place, franchissez et la Dendre, et la voie ferrée, par l'arche de droite. Suivez les indications Moorsel jusqu'au Ring, que vous suivez vers la droite jusqu'à la piste cyclable.

Vanaf het station Aalst tot het begin van de fietspad is het onmogelijk de spoorwegtracé te volgen. Hoe kan men tot de fietspad gaan ? Volg mij ;)

Vanaf het station, naar rechts gaan, waar het eindpunt van buslijnen uit Brussel ligt. Na een plein moet men de Dender en het spoorweg oversteken (naar het straat aan de rechte kant). Dan volg de richting Moorsel tot het Ring, men volgt het Ring naar rechts tot aan het fietspad.

 

La piste cyclable débute ici, elle longe la Zwembadlaan

De fietspad begint hier, langs de Zwembadlaan

 

La Zwembadlaan a été établie sur l'ancien site de la ligne. Cette artère est bordée par une piste cyclable que nous suivons. Au terme de la rue, la piste reprend le site de la ligne. La piste suit alors une légère pente dans un cadre beaucoup plus urbain qu'il ne l'était du temps de la voie ferrée.

De Zwembadlaan werd op de oude spoorwegssite aangelegd. Langs deze straat bevindt zich een fietspad dat we volgen. Aan het einde van deze straat wordt de site door het fietspad overgenomen. Het fietspad volgt een kleine helling in een meer stedelijke kader dan in de spoorwegstijden.

Un petit coin de nature sur Leireken, direction Moorsel...

Een klein stukje natuur langs Leireken, richting Moorsel...

 

La piste aboutit sur un grand carrefour, où elle doit bifurquer de l'axe de la ligne. A ce carrefour avec la Moorselbaan (N411) se situait jadis le point d'arrêt de Mijlbeke-De Rozen.

Langs het fietspad komt men op een grote kruispunt, waar het fietspad niet meer langs de as van de lijn aangelegd is. Aan dit kruispunt met Moorselbaan (N411) lag vroeger de halte Mijlbeke-De Rozen.

Mijlbeke - De Rozen

 

Après avoir contourné une maison, la piste retrouve l'ancien site de la voie. Nous passons entre deux rangées de maisons sur une assez longue distance. La verdure reprend ensuite ses droits, et après quelques minutes, nous reconnaissons une petite place qui a tous les aspects d'une place de la gare. Ici se trouvait la gare de Moorsel.

Nadat men een huis ontgewoken heeft gaat men verder langs het fietspad opnieuw op de oude site van de lijn. Hier gaat men tussen twee huizenrijen. Verder komt men weer langs groene landschappen en na enkele minuten kan men een kleine plein met alle aspecten van een stationsplein erkennen. Hier stond vroeger het station Moorsel.

Le site de la gare de Moorsel, actuellement

De site van het station Moorsel, vandaag

 

La piste suit son parcours par campagnes et forêts et nous arrivons rapidement à l'ancienne gare de Baardegem, superbement restaurée.

Men volgt verder het fietspad over platteland en wouden en we komen nadat snel aan het prachtelijk gerenoveerde oude station van Baardegem.

 

Baardegem, quand la gare devient café

Baardegem, wanneer het station een café wordt.

 

La piste suit son cours toujours tout droit. Elle aboutit ensuite sur la N47 reliant Asse à Dendermonde. Ici se trouvait le point d'arrêt de Nijverseel.

De fietspad gaat steeds verder rechtstreeks. Nadat komt men op de N47 die Asse met Dendermonde verbindt. Hier stond vroeger de halte Nijverseel.

Nijverseel. La N47 se trouve juste derrière

Nijverseel. De N47 bevindt zich precies achter de fotograaf.

La piste continue toujours tout droit. Plus loin, elle aborde une courbe. A notre gauche, une voie ferrée toujours en activité. La ligne 60 Bruxelles - Dendermonde. Elle était point de correspondance avec notre ligne à Opwijk.

Men gaat verder rechtstreeks. Nog verder naar rechts, links ziet men een spoorweg die vandaag nog altijd in dienst is: de lijn 60 Brussel - Dendermonde. Hier zijn we in Opwijk die vroeger het overstappunt tussen allebei lijnen was.

Ici se rejoignaient les lignes 60 et 61 avant d'arriver à Opwijk.

Hier kam de lijnen 60 en 61 samen tot aan het station Opwijk.

 

A un passage souterrain, la piste cyclable abandonne la voie ferrée pour traverser Opwijk et retrouver le site de la ligne plus loin.

Aan een onderweg verlaat hat fietspad de spoorweg om Opwijk te doorgaan en de site van de lijn verder terug te vinden.

Leirekensroute vers Steenhuffel, à gauche. La gare d'Opwijk, tout droit.

Leirekensroute richting Steenhuffel naar links. Opwijk station rechtstreeks.

Opwijk station

 

Le contournement d'Opwijk parcourt Meerweg, Doortstraat et Specht avant de retrouver la Leirekensroute. L'itinéraire cyclable est parfaitement fléché dans tout Opwijk. Autre moyen de rester fidèle à la ligne, à partir de la gare : suivre Stationsstraat, Ringlaan à gauche et Fabriekstraat à gauche. Nous retraversons là la voie ferrée à hauteur de la bifurcation de la ligne 61 vers Steenhuffel.

Om Opwijk door te gaan moet men Meerweg, Doortstraat en Specht volgen, voordat men weer op Leirekensroute gaat. De fietsweg is in al Opwijk perfect aangekondigd. Men kan ook trouwer aan de oude spoorweg blijven, als men vanaf het station over Stationsstraat, Ringlaan naar links en Fabriekstraat naar links volgt. De spoorweg wordt aan de voormalige vertakking tussen lijn 60 en lijn 61 overgesteken.

L'autre bifurcation, face à nous la ligne 60, à gauche Bruxelles. Derrière le photographe, la ligne 61 vers Steenhuffel.

De andere vertakking. Voor ons ligt lijn 60, links naar Brussel. Achter de fotograaf, lijn 61 naar Steenhuffel.

Et la piste continue... le chemin de terre devient rapidement chemin asphalté, et en arrivant à Peizegem, devient même une artère paisible bordée d'habitations. Le nom de la rue ? Leireken !

En men gaat verder op het fietspad... van een grondweg wordt het snel een asfaltweg, en in Peizegem wordt er steeds een normale straat met huizen. Wat de naam van de straat is ? Leireken !

Jadis, ce fut une voie ferrée. Qui oserait encore l'imaginer de nos jours ?

Vroeger lag hier een spoorweg. Wie kan zich nog dat vandaag voorstellen ?

Leireken traverse tout Peizegem. C'est à un carrefour tout à fait normal qu'on retrouve la place de la gare...

Met Leireken gaat men over het ganse Peizegem door. We komen aan aan het oude stationsplein, die nu  een normale kruispunt is.

Peizegem, place de la gare... dur dur

Peizegem, stationsplein... men stelt zich moeilijk voor.

Une ancienne maison de garde barrière borde encore Leireken, qui s'en va s'achever à la sortie de Peizegem. Ensuite, c'est à nouveau la piste cyclable qui reprend ses droits, jusque Steenhuffel, où Leireken 2 le retour...

Een oude overwegsgebouw staat nog langs 'Leireken'. 'Leireken' gaat niet verder dan Peizegem, na Peizegem vindt men het fietspad weer. De fietspad volgt men tot Steenhuffel, waar 'Leireken' terugkomt...

Une maison de garde barrière à Peizegem... sans passage à niveau

Een overwegshuisje te Peizegem... zonder overweg

Leireken s'arrête cependant rapidement à Steenhuffel. C'est à nouveau sur la piste cyclable que nous abordons le site de la gare de Steenhuffel, magnifiquement préservé. L'ASBL Leireken s'est établie dans l'ancienne gare, devenue coeur de l'activité de l'association. Une ancienne voiture K avec fourgon se trouve également sur le site.

Leireken bestaat toch op een zeer korte deel van de oude spoorweg te Steenhuffel. We komen aan aan het oude station Steenhuffel over de fietspad. Hier is het stationsgebouw ook prachtig gerenoveerd. Leireken VZW heeft het stationsgebouw overgenomen, die kern van de vereniging is geworden. Een oude K wagen met pakwagen vindt men ook op de site.

Steenhuffel... coeur de l'ASBL Leireken

Steenhuffel... kern van Leireken VZW

Cette voiture K, construite en 1935 à La Croyère, trône fièrement sur le site de l'ancienne gare de Steenhuffel

Deze in 1935 in La Croyère gebouwde K wagen staat trots op de site van het oude station Steenhuffel

La piste cyclable elle même arrive à son terme. Nous arrivons à Londerzeel. A l'ancien passage à niveau avec la Watermolenstraat, la piste vient buter sur la route. Le reste de la ligne jusqu'à la gare de Londerzeel est privatisé.

De fietspad zelf gaat niet verder. We komen nadat in Londerzeel aan. Aan het voormalige spoorweg met Watermolenstraat komt het fietspad tot einde. Vanaf hiet tot Londerzeel station is de hele site verkocht.

Fin de piste à Londerzeel Watermolenstraat

Einde van de pad te Londerzeel Watermolenstraat

Le reste de la ligne jusque Mortsel doit encore être développé.

De andere deel van de lijn tot Mortsel moet nog uiteengezet werden.

 

Si vous avez apprécié ce parcours, d'autres vous attendent dans le menu ;)

Indien de rit je bevalt heeft, kan je andere aan het menu vinden ;)

 

 

retour au menu chemins du rail / terug aan menu Spoorweg